Architectuurcontext
Strafrecht & strafvordering[bewerken | brontekst bewerken]
De bedoeling van het strafrecht is om een eerlijke en tijdige reactie te geven op crimineel gedrag. Het strafrecht is daarbij geen doel op zich maar maakt onderdeel uit van een breder repertoire van interventies die bijdragen aan een veilige en rechtvaardige samenleving.[1] Om de bijdrage van het strafrecht te vergroten is het nodig dat een veel groter deel van de incidenten tegen burgers tot een strafrechtelijke afdoening komt, dat recidive wordt teruggedrongen en dat het strafrecht onderdeel vormt van een integrale veiligheidsaanpak.[2] De inzet daarbij is om meer aan de voorkant van de problematiek te komen. Waar het strafrecht vooral achteraf en repressief ingrijpt is het ook zinvol om de instroom in het strafrecht te beperken door preventief op te treden.[3]
Nieuwe vormen van samenwerken[bewerken | brontekst bewerken]
Voor een integrale veiligheidsaanpak is samenwerking met partners buiten de keten nodig. De strafrechtketen positioneert zich dan als één van de spelers die samen met organisaties vanuit bijvoorbeeld de zorg, wonen, werk en inkomen zorgt voor een samenstel van interventies. Die kunnen bestaan uit vrijspraak of straffen en vergelden en zorgen er ook voor dat de persoon in kwestie niet meer terugkomt in de keten. De politie, het OM, de rechtspraak en de uitvoeringsinstanties hebben hun eigen rechtstatelijke verantwoordelijkheid en ze organiseren hun samenwerking in de vorm van diensten. Dit maakt het mogelijk dat de traditionele ketenpartners niet alleen lineair en met elkaar samenwerken. Ze kunnen ook samenwerken in wisselende coalities met nieuwe partners zoals zorginstellingen, onderwijs, burgers en bedrijven. Deze vorm van werken stelt nieuwe eisen aan de informatievoorziening.
Uitdagingen voor de strafrechtketen[bewerken | brontekst bewerken]
De uitdaging van het strafrecht is om een eerlijke en tijdige reactie te geven op strafbare feiten c.q. crimineel gedrag, van incident t/m interventie – dan wel juist te voorkomen dat het tot crimineel gedrag komt. Het aldus functioneren van de Strafrechtketen (SRK) kent ernstige knelpunten, niet alleen op het gebied van effectiviteit en efficiëntie, maar zelfs in het waarmaken van rechtsstatelijkheid. Daarnaast komen grote vernieuwingen op de strafrechtketen af. De vernieuwing van het Wetboek van Strafvordering (WvSv) is daarvan een voorbeeld. Gebaseerd op het rapport van Van den Emster zijn daartoe veranderinitiatieven gestart. Dit geheel aan initiatieven voor het verbeteren van de samenwerking en informatievoorziening heeft richtlijnen en kaders nodig zodat de effectiviteit, samenhang en evolueerbaarheid van de strafrechtketen toeneemt.
In 2019 legt het opdrachtgeversberaad (het OGB, tegenwoordig het Informatieberaad), tevens opdrachtgever van de architectuurraad strafrechtketen, met de “leidende principes digitalisering strafrechtketen” de nadruk op de onafhankelijkheid van de deelnemende organisaties en de noodzaak om veilig, betrouwbaar, gestandaardiseerd en eenvoudig informatie te kunnen delen tussen deze organisaties waarbij de informatievoorzieningen losjes aan elkaar gekoppeld worden.
De ketendoelarchitectuur (KDA) faciliteert deze veranderinitiatieven en de leidende principes digitalisering SRK door architectuurprincipes en ketencommunicatievoorzieningen te benoemen en een inventarisatie van ketensteunpuntvoorzieningen op te nemen. Daarnaast zijn de doelen van de SRK en daarvoor benodigde wijze van samenwerking in de keten fundamenteel voor het opstellen van de KDA.
Deze worden nader toegelicht op de pagina's over de Strafrechtketen, de Samenwerking in de SRK, de Kaders voor de architectuur en de Doelenboom
- ↑ Contourennota Modernisering Wetboek van Strafvordering TK 2015–2016, 29 279, nr. 278 30-9-2015
- ↑ Criminaliteit en rechtshandhaving 2018, WODC Cahier 2019-16, p. 75
- ↑ De toekomst van de strafrechtspleging, Rapport Commissie Van den Emster, maart 2017, p. 9