Samenwerking in de SRK
De wet is basis[bewerken | brontekst bewerken]
De basis voor de samenwerking in de Strafrechtketen is de wet. De Strafrechtketen is streng juridisch gereguleerd. Het wetboek van Strafvordering (WvSv) beschrijft de taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden van de verschillende organisaties en functionarissen. Dit is de grondslag voor het handelen en de processen en daarmee voor de ketendoelarchitectuur.
De Wet administratiefrechtelijke handhaving verkeersvoorschriften (Wahv) is geen strafrecht. Vanwege het feit dat beroep op een opgelegde boete in het kader van Wahv bij het Openbaar Ministerie moet worden ingesteld, neemt de doelarchitectuur ook de Wahv in beschouwing.
Naast het WvSv en de Wahv zijn het wetboek van Strafrecht (WvSr), de Politiewet (Pw), de penitentiaire beginselenwetten, de wet politiegegevens (WPG) en de Wet Juridische en Strafvorderlijke gegevens (WJSG) basis voor de ketendoelarchitectuur.
Om te redeneren over het strafrechtproces en informatisering in de ketendoelarchitectuur is het boek “Verdachte in de ketens”[1] ons vertrekpunt.
Ketenpartners[bewerken | brontekst bewerken]
Bij het uitvoeren van het Strafrecht, van incident tot en met interventie zijn veel partijen betrokken. Ketenpartijen zijn organisaties die onderling diensten op grond van de uitvoering van het strafrechtproces diensten leveren en afnemen. Ketenpartners zijn die ketenpartijen die een primaire rol spelen in het proces van opsporen, vervolgen, berechten en tenuitvoerleggen. Afstemming en het maken van afspraken vindt plaats via de besluitvormingslijnen van CIO-Beraad (CIOB), Informatie Beraad (IB), Coördinerend Beraad Executie (CBE), Bestuurlijk Ketenberaad (BKB) of Bestuurlijk Ketenberaad Plus (BKB+). Zie ook de omschrijving van deze bestuurlijke gremia in de strafrechtketen. Ten aan zien van architectuur kunnen deze partijen zich aansluiten bij de Strafrechtketen Architectuurraad. Een overzicht van ketenpartners is terug te vinden op onderstaande plaat.
Bijna alle hierboven afgebeelde organisaties zijn niet alleen betrokken bij de strafrechtketen, zij hebben ook verantwoordelijkheden in het civiele, migratie, sociale of zorgdomein. Dit vereist dat de ketendoelarchitectuur niet in isolement kan bestaan en bruggen moet kunnen slaan naar andere domeinen.
Basisproces[bewerken | brontekst bewerken]
Om over samenhang en samenwerking in de strafrechtketen te kunnen communiceren zijn twee hieronder afgebeelde diagrammen behulpzaam. Ze bezien de Strafrechtketen op hoofdlijnen, vanuit verschillend perspectief. De diagrammen zijn bedoeld als praatplaat, niet als ontwerpdiagram.
De eerste figuur, de Metroplaat Strafrechtketen, toont het doorlooppad dat karakteristiek is voor het grootste deel van de strafrechtzaken: opsporing, vervolging, berechting en ten uitvoerlegging. Het model wordt o.a. gebruikt bij het zichtbaar maken van doorlooptijden in de keten in de Strafrechtketenmonitor
.png)
De plaat wekt de suggestie van een vaste sequentie. In de praktijk verloopt de behandeling van een strafzaak niet altijd lineair. Behandelingen “springen heen en weer” (bijvoorbeeld omdat iemand zich onttrekt aan de opgelegde straf) of hebben “onverwachte” entrees (bijvoorbeeld het overnemen van een gedetineerde uit het buitenland).
Ook zijn de ketenpartners in meerdere fasen betrokken. Zo doet de politie niet alleen opsporing, ze heeft ook een rol in het innen van boetes of als veroordeelden zich niet melden voor detentie. Het OM heeft een grote rol in vervolging, zij is ook actief bij de tenuitvoerlegging als het gaat over voorwaarden, gratie en verlof.
De tweede figuur toont de hoofdfuncties van de Strafrechtketen, met goed herkenbare functies en verantwoordelijkheidsgebieden. Deze plaat is aanvullend op de “metrokaart” en zeer geschikt om de bijdragen van alle ketenpartners te positioneren. Een gedetailleerde beschrijving van de functies is te vinden in de Werk@Wijzer. Dit schema zal in de toekomst completer gemaakt worden zodat het de belangrijkste functies duidt van alle ketenpartners.
Zie ook de Matrix met de hoofdfuncties en ketenpartijen, waarmee de uitvoerende verantwoordelijkheden zijn geëxpliciteerd
Betrokkenen[bewerken | brontekst bewerken]
Naast de hiervoor genoemde ketenpartijen zijn er meer partijen betrokken bij de strafrechtketen.
Allereerst zijn dat de direct betrokkenen (natuurlijke en rechtspersonen): justitiabelen (verdachte, veroordeelde), benadeelden (slachtoffer, nabestaande) en getuigen.
De strafrechtketen heeft verder nauwe verbindingen met andere ketens zoals de migratieketen, de zorgketen en sociale keten. De sociale keten en gemeenten hebben een belangrijke rol bij preventie en re-integratie, evenzo voor schuldsanering en huisvesting. Veel verdachten hebben al een zorgverleden dat ook na een eventuele veroordeling doorloopt. Overheidsinstanties als het UWV en de Belastingdienst gebruiken strafrechtinformatie (voornamelijk detentiegegevens) voor het wel/niet toekennen/staken van uitkeringen en toeslagen. De Dienst Domeinen heeft een rol bij in beslag genomen goederen.
Het is voor betrokkenen van belang dat ze op een eenvoudige, eenduidige en veilige wijze informatie kunnen delen en uitwisselen met de Strafrechtketen zonder de volledige complexiteit van de keten te moeten doorgronden.
De hoeveelheid betrokken organisaties en de variaties in werkprocessen en samenwerking vraagt een architectuur die standaardiseert op semantiek en techniek en de uitwisseling van informatie vereenvoudigd met behoud van de eisen uit oogpunt van wetgeving, beveiliging en gegevensbescherming.
- ↑ Zie het boek Verdachte in de ketens