Rechtsstatelijkheid

Uit ASTRA
Naar navigatie springen Naar zoeken springen


Naam Rechtsstatelijkheid
Omschrijving De wijze van organiseren en samenwerken in de strafrechtketen geeft invulling aan de rechtsstatelijke scheiding van de verschillende rollen en bevoegdheden in het strafproces.
Identificatiekenmerk AP0
Toelichting De wijze van organiseren en samenwerken omvat zowel samenwerkingsafspraken alsook de voorzieningen die dat ondersteunen. De rollen en bevoegdheden zijn autonoom en toegewezen vanuit de wet. De verdeling van rollen en bevoegdheden bestaat in hoofdlijnen uit opsporen, vervolgen, berechten en tenuitvoerlegging alsook en de ondersteuning daarvan. Deze zijn belegd bij de politie, het openbaar ministerie, de rechtspraak, de (executie)partners. De scheiding van rollen draagt bij de strategische doelen van het strafrecht: symboolwerking en normstelling, de belangen van betrokkenen en een eerlijk proces.
Rationale Het strafrecht is een sterk juridisch gereguleerd proces om de macht van de overheid ten opzichte van burgers te beheersen. De scheiding van rollen en bevoegdheden wordt uitgedrukt in regels, verantwoordelijkheden en symboolwerking. Deze laatste is van belang om ook zelfs de schijn van vermenging te vermijden. Bij het inrichten van gemeenschappelijke voorzieningen ontstaat het risico dat de scheiding van rollen en bevoegdheden verwatert of wordt doorbroken.

De keten is een samenwerkingsverband van zelfstandige en onafhankelijke partners en heeft als zodanig geen verantwoordelijkheid.

Het moet op ieder moment duidelijk zijn waar de verantwoordelijkheden liggen.

Implicaties Dit betekent dat we bij het inrichten van gemeenschappelijke ketenvoorzieningen er voor moeten zorgen dat de besturing bij de verantwoordelijke ketenpartner(s) blijft liggen. Omdat er geen hiërarchische ketenbesturing bestaat moet de samenwerking worden georganiseerd in de vorm van diensten. De noodzakelijke coördinatie op de samenwerking wordt dan opgenomen in dienstverleningsafspraken. Zie ook AP4 Dienstoriëntatie. Dit betekent dat in de strafrechtketen gegevens(verzamelingen) en diensten soms meervoudig moeten worden ingericht en dat beheersmaatregelen moeten worden getroffen om de eenduidigheid, traceerbaarheid en verantwoordelijkheid daarvan te garanderen. Voor de rechtspraak betekent dit dat ze eigen voorzieningen kunnen inrichten waarmee ze volledig zelfstandig kunnen beschikken over alle informatie die de grondslag vormt voor rechterlijke beslissingen. Let op bij de inrichting van kanalen en diensten. Met name bij doelgroepenportalen moeten de verschillende rollen in het strafproces duidelijk herkenbaar blijven. Deze implicatie moet worden afgewogen tegen de afspraken in de EA VenJ over basisregistraties en kernregisters met enkelvoudig beheer.
Bronnen
Bijdrage aan doelen
NORA-principes